“Sách là người thầy thứ hai”

Trong khuôn khổ các hoạt động chào mừng Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam lần thứ II - năm 2023, Trường Ðại học Tây Ðô tổ chức buổi tọa đàm với chủ đề “Văn hóa đọc trong giới trẻ hiện nay”. Hai diễn giả là nhà nghiên cứu, soạn giả Nhâm Hùng và ông Thái Ngọc Anh, Chủ tịch Hội Văn nghệ dân gian TP Cần Thơ, đã chia sẻ những câu chuyện thú vị.

Xã hội bùng nổ thông tin, giới trẻ ngày càng ít đọc sách mà dành nhiều thời gian cho tivi, điện thoại, mạng xã hội... Nhà nghiên cứu Nhâm Hùng lý giải, bên cạnh sự lấn át của nhiều loại hình giải trí trên không gian mạng thì phải nói đến nhịp sống xã hội ngày một nhanh, áp lực cuộc sống ngày một lớn, nhiều bạn trẻ quên đi việc đọc sách. Nhiều người học xong chương trình đại học và đi làm, chưa dành thời gian thỏa đáng cho việc tìm kiếm, bổ túc kiến thức qua những trang sách. “Ðiều này không sai nhưng chưa đủ để cân bằng. Nếu biết sắp xếp, mỗi ngày dành ra vài mươi phút để đọc dăm ba trang sách là không khó” - ông Hùng nói.

Với kinh nghiệm hơn nửa thế kỷ công tác ở nhiều lĩnh vực, từ báo chí, tác giả cổ nhạc, đến tổng đạo diễn lễ hội, nghiên cứu văn hóa... ông Nhâm Hùng cho rằng sách đã dạy ông rất nhiều. Học từ sách, ông hoàn thiện hơn kỹ năng nghề nghiệp, làm được và sống được với nghề. Tác giả của nhiều cuốn sách nghiên cứu về vùng đất, con người ÐBSCL cũng chia sẻ, ông viết sách cũng là muốn truyền tải những điều thú vị đã đọc, học được đến bạn đọc, nhất là giới trẻ. Nhiều bạn trẻ không thể lý giải sao gọi là Cần Thơ, Cái Răng, Ninh Kiều hay Bạc Liêu, Cà Mau... Vậy là ông viết sách, lý giải rõ ràng. Ông Nhâm Hùng nhấn mạnh: “Từ xưa ông bà ta đã dạy: “Nói có sách, mách có chứng”. Ðọc sách giúp người trẻ thêm tự tin, bản lĩnh trong cuộc sống, để có thêm kiến thức và giúp ta sống đàng hoàng hơn, tử tế hơn”.

Ông Thái Ngọc Anh thì chia sẻ, sách là người thầy thứ hai, sau người thầy trên bục giảng. Sách dạy cho người đọc nhiều kỹ năng, kiến thức... Ðọc sách không bao nhiêu là đủ và không bao giờ là muộn. Mỗi ngày cứ đọc vài ba trang sách, xong rồi lại nghiền ngẫm, đúc kết và tăng dần, sẽ dần hình thành thói quen đọc sách. Ðặc biệt, giới trẻ hiện nay không chỉ đọc sách bản in truyền thống mà có thể đọc sách điện tử, thư viện điện tử rất tiện lợi.

Chia sẻ của hai diễn giả nhận được nhiều sự đồng tình từ các sinh viên. Em Ðặng Duy Lữ, sinh viên năm thứ 3 của Trường Ðại học Tây Ðô, nói: “Ðúng là thời gian qua em chưa dành nhiều thời gian cho việc đọc sách. Chia sẻ của hai vị diễn giả rất thiết thực, em sẽ cố gắng đọc sách nhiều hơn”. Còn em Trần Ngọc Hân, sinh viên năm nhất, chia sẻ rằng, các diễn giả đã truyền cho em tình yêu đọc sách.

Mang sách đến sinh viên

Ðiểm nhấn trong chuỗi hoạt động chào mừng Ngày Sách và Văn hóa đọc năm nay tại TP Cần Thơ là các hoạt động mang sách đến sinh viên các trường đại học. Nhà sách Phương Nam Cần Thơ tổ chức trưng bày, giới thiệu sách tại Trường Ðại học Nam Cần Thơ, Trường Ðại học Y Dược Cần Thơ, Trường Ðại học Tây Ðô... Bà Phạm Thị Minh Trang, Giám đốc Công ty TNHH Bán lẻ Phương Nam chi nhánh Cần Thơ, cho biết: Tiếp nối chuỗi hoạt động của Phương Nam mang sách vào các trường học, thư viện... Công ty phối hợp các trường đại học trên địa bàn TP Cần Thơ tổ chức mang sách đến với sinh viên; cùng nhiều chính sách giảm giá, ưu đãi. “Phương Nam mong muốn qua các hoạt động thiết thực này, sinh viên thêm tình yêu sách và đọc sách, góp phần lan tỏa văn hóa đọc trong giới trẻ” - bà Minh Trang nói.

Không gian trưng bày, phục vụ sách tại Trường Ðại học Nam Cần Thơ diễn ra ở thư viện trường. Rất đông sinh viên đến tham quan, mua sắm trong suốt các ngày diễn ra. Em Võ Thị Thảo Trân, sinh viên năm 2 ngành Xét nghiệm, cho biết: “Em tìm được nhiều quyển sách hay, phù hợp với chuyên ngành đang học”. Tại Khoa Y của Trường Ðại học Y Dược Cần Thơ cũng có không gian trưng bày sách do Phương Nam Cần Thơ phối hợp tổ chức, giới thiệu nhiều đầu sách về y, dược, khoa học sức khỏe... Nhiều sinh viên rất chăm chú lần giở từng trang sách. Em Nguyễn Lan Anh, sinh viên năm nhất, nói: “Em rất thích không gian về sách vì em có nhiều lựa chọn cũng như ưu đãi phù hợp với túi tiền sinh viên”.

Duy trì suốt nhiều năm qua, năm nay Trường Ðại học Cần Thơ tổ chức hội sách quy mô khá lớn tại Trung tâm Học liệu. Nhà sách FAHASA Cần Thơ, Nhà xuất bản Tổng hợp TP Hồ Chí Minh, Nhà xuất bản Ðại học Cần Thơ, Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu và Phát triển Văn hóa (CIDIMEX) mang đến hội sách gần 1.500 tựa sách với gần 4.000 quyển.

Thời gian qua, TP Cần Thơ đã có nhiều biện pháp nhằm lan tỏa và thúc đẩy phát triển văn hóa đọc trong giới trẻ. Tiêu biểu là Thư viện TP Cần Thơ và hệ thống thư viện công cộng của thành phố với nhiều hoạt động: thư viện lưu động đến với các trường học; cấp tài khoản cho thầy cô và học sinh các trường sử dụng thư viện điện tử; phối hợp với các đơn vị, ngành liên quan tổ chức thi tuyên truyền, giới thiệu sách, luân chuyển sách đến thư viện trường học... Ðặc biệt, việc phát động cuộc thi Ðại sứ Văn hóa đọc trong trường học thời gian qua được thực hiện rất tốt. Nhiều mùa giải, học sinh thành phố liên tục đạt giải cao tại vòng chung kết toàn quốc của cuộc thi này.

Có thể nói, văn hóa đọc trong giới trẻ hiện nay đang đứng trước nhiều cơ hội nhưng cũng không ít nguy cơ. Với những nỗ lực của ngành Văn hóa TP Cần Thơ, hy vọng sẽ tiếp tục lan tỏa dòng chảy văn hóa đọc trong thế hệ trẻ.

Từ năm 2014, Thủ tướng Chính phủ ký quyết định lấy ngày 21-4 hằng năm là Ngày Sách Việt Nam. Để khuyến khích và phát triển phong trào đọc sách trong cộng đồng, nâng cao nhận thức về văn hóa đọc, ngày 4-11-2021, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành quyết định lấy ngày 21-4 hằng năm là Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam. Qua đó, ngày 21-4 không chỉ là dịp để lan tỏa văn hóa đọc mà còn tôn vinh người đọc, người viết sách, các đơn vị xuất bản, in, phát hành, người làm công tác thư viện, lưu giữ, sưu tầm, quảng bá sách...