Trong dịp lễ, khi đến nghĩa trang người Hoa ở huyện Phong Điền, sẽ thấy ngay một tấm bảng lớn treo giữa cổng với bốn chữ Hán to: Vu Lan Thắng Hội. Trong nghĩa trang tấp nập người qua kẻ lại...

Bên phải là hình vẽ một vị thần trấn cửa, vẻ mặt oai phong; bên trái là hình vẽ vị thần đảm nhận công việc bố thí, tay vị thần này cầm một cây quạt to, trên đó có bốn chữ: phân y, thí thực - với ý nghĩa là phân phát quần áo và bố thí lương thực cho các vong nhân.

Phía sau vị thần này là điện Địa Tạng - nơi dùng để đặt bài vị của những người quá cố và cũng là nơi để trai đàn, tụng kinh. Phía trước điện Địa Tạng là một cây phướn cao mang ý nghĩa dùng để dẫn đường cho các linh hồn đến nghe kinh và đi đầu thai. Bên trong điện, bày mâm lễ vật trước các bài vị để cho đội nhạc lễ tụng kinh. Đặc biệt, phía trước bàn cúng có hình một chữ “đạo” được làm từ những hạt gạo trắng ngần trông thật tinh khiết và tạo ấn tượng thiêng liêng. Những hạt gạo được sắp xếp một cách hết sức khéo léo tạo nên chữ “đạo” rất thanh thoát, mềm mại lại vừa đẹp mắt.

Đến giờ làm lễ, vị chủ lễ mặc một chiếc áo màu vàng, viền đen điều khiển buổi lễ, rồi sau đó tụng kinh. Nhạc trỗi lên, tiếng mõ, tiếng chiêng, tiếng tụng kinh... tất cả hòa vào nhau tạo thành một âm thanh thật êm tai, thoát tục, làm lòng ta lắng lại, bao nhiêu bon chen của cuộc sống đời thường chợt tan biến, để lòng hướng thiện. Những người đến đây trong ngày lễ hoặc là cùng nghe kinh kệ, hoặc là viếng mộ người thân. Buổi lễ diễn ra đến khoảng 11 giờ trưa thì tạm nghỉ để dùng cơm. Cơm xong, những người trong Ban trị sự hội quán bắt đầu phát gạo cho những gia đình nghèo khó.

Vào chiều ngày 20 tháng Bảy âm lịch, sau khi tụng kinh xong, người chủ trì buổi lễ cùng với đoàn nhạc lễ hướng dẫn khách đi qua Cầu Tiên để đưa ông bà, cha mẹ mình đi đầu thai. Buổi lễ qua cầu diễn ra thật nhộn nhịp, mọi người đứng chật cả sân. Trên tay ai cũng cầm bài vị của người thân mình, cố tìm một chỗ đứng tốt. Đoàn nhạc lễ đi trước, quan khách theo sau, đi qua một vòng sân trong nghĩa trang, vào viếng từ đường, rồi mới qua cầu. Khi qua cầu, người ta thả tiền xuống như là một hình thức hối lộ cho âm binh. Trẻ con đứng chật ních ở chân cầu, chen nhau lượm tiền, tránh nhau náo nhiệt. Đứa trẻ nào mình mẩy cũng lấm lem, nhưng mặt thì hớn hở tươi cười, khoe nhau tiền vừa lượm được. Qua cầu xong, người ta mới lấy bài vị của người thân đốt, xem như ông bà, cha mẹ mình đã siêu thoát, đã được đầu thai.

Vu Lan thắng hội ở Phong Điền hằng năm là một ngày lễ lớn không chỉ của cộng đồng người Hoa ở Cần Thơ mà còn của cả người Việt vì trong nghĩa trang này, có rất nhiều hài cốt, bài vị của người Việt. Lễ hội Vu Lan ở đây thể hiện sự gắn bó bền chặt, tinh thần đoàn kết và sự giao lưu văn hóa giữa cộng đồng người Hoa và các dân tộc anh em trên đất Cần Thơ. Vu Lan thắng hội ở Phong Điền thể hiện một nét đẹp nhân văn của cộng đồng người Hoa - là tinh thần tương thân tương ái thể hiện qua việc phát gạo cho người nghèo.